برسی اعتقادات و ادیان ژاپن

در انیمه ها ما شاهد این هستیم که ژاپنی ها در حال ترویج عقاید خود به شکل و شمایل مختلف هستند، مثلا به صورت احساسی در انیمه darling in the franxx یا حماسی در انیمه noragami. حال شاید این سوال پیش بیاید که آیا این روش درست است؟ چرا چون ممکن است اینطور به نظر بیاید که در حال تحمیل عقاید خود از طریق انیمه و مانگا هستند! و اما خیر صد در صد این کار مشکلی ندارد. چه اشکالی دارد که صاحب یک اثر عقاید خود را با آن اثر ترویج دهد. موضوعی که اینجا اهمیت دارد این است که بیننده باید آگاه باشد و آنقدر بداند که تحت تاثیر هر چیزی که می‌بیند قرار نگیرد. به نوعی میشه گفت “بیننده باید عاقل باشد”. در این برسی سعی در توضیحی کوتاه و خلاصه شده بر اعتقادات و تفکرات ژاپنی ها شده است که امیدوارم برای شما مفید باشد.

تناسخ

تناسخ یک تفکر عامیانه و مرسوم به معنای تولد دوباره پس از مرگ به چهار شکل :انسان به انسان، انسان به حیوان، انسان به گیاهان و انسان به جماد است. بر اساس این تفکر تمام مظاهر هستی واقعی یکیست و تمام هستی پرتویی از آن هستی است و نام آن هستی یکتا و یگانه “برهمن” است. برهمن عالم کبیر و روح جهان است و هر چيزی جز او سایه از هستی اوست. روح انسان صغیر نیز پرتویی از روح برهمن است و رستگاری و سعادت انسان در رهایی از زایش دوباره اوست. روح انسان قبل از رسیدن به مرحله تزکیه(پاکی کامل) بارها به این جهان برمی‌گردد. کیفیت و نحوه زندگی کنونی اش بستگی به رفتار و اعمال گذشته وی در زندگی های قبلی او دارد و راه نجاتش درونگرایی و توجه به حقیقت است تا بتواند به حقیقت مطلق بپیوندد. لازم به ذکر است تناسخ بارها در طول تاریخ تحریف شده و تغییر یافته و تناسخ در ادیان مختلف ممکن است به شکل های گوناگون بیان شده باشد.

آئین بودا

آئین بودا با 500 میلیون پیرو در جهان یکی از ادیان اصلی جهان به شمار می‌رود که بر اساس فلسفه مبتنی بر آموزه های “سیدارتا گوتاما” است. آئین بودا بیشتر کردار نیک، پرهیز از کردار بد و ورزیدگی ذهن تأکید دارد. نهایت این ورزیدگی ها پایان دادن به چرخه ی تولد مجدد یا “سمساره” است(تناسخ) که از طریق بیداری یا درک راستین، رسیدن به حالتی به نام “نیروانا” صورت می‌گیرد. اخلاقیات بوداگرایانه بر دو اصل بی گزندی و رواداری بر پا شده است.

نیروانا

نیروانا در لغت به معنای به کمال و سلوک رسیدن است. در بودیسم برای توصیف آنچه عمق آرامش ذهن در نتیجه اکتساب موکشه(رهایی از چرخه زایش یا سمساره) می نامند، بکار می‌رود. بودا نیروانا را به صورت شادی عظیم، صلح و آرامش، فناناپذیری، بدون شکل و قالب، آنسوی زمین، آب، آتش، آنسوی هوا، خورشيد و ماه، پایان ناپذیر و بیکران و همچنین از درگیری و منی و ریشه کن کردن حرص و طمع، کینه…. به طور کلی امیال نفسانی بیان کرده است. به عبارت دیگر نیروانا پاکی محض و آرامش مطلق است.

تفکرات بودا

چکیده آموزه بودا

“ما پس از مرگ در پیکری دیگر باز زائیده می‌شویم، این باز زایی ما بارها و بارها تکرار می‌شود. این را چرخه هستی یا زاد و مرگ می نامیم. هستی رنج است. بیماری رنج است. غم و اندوه، ماتم و ناامیدی رنج است. دوری از آنچه دلخواه است، رنج است. و خلاصه اینکه دل بستن رنج آور است.” از دیدگاه بودا ما اگر خواسته باشیم از چرخه زاد و مرگ رهایی یابیم (در صورتی که به آن اعتقاد داشته باشیم) باید گرایش‌ های نفسانی و خواسته هارا کنار بگذاریم و درستکار باشیم تا به حالات” خلسه روحی” دست پیدا کنیم که این تجربه باعث مهربانی ما به تمام موجوادت می‌شود و با این درک به حقیقت می رسیم و از این دور باطل خارج می‌شویم.

چهار حقیقت شریف

آدمی بیمار است. بودا راه درمان بیماری انسان و رسیدن به آرامش مطلق را درک چهار حقیقت شریف می‌داند. تشخیص این بیماری نیز به عنوان بیماری رنج در انسان هاست. درک چهار حقیقت شریف، هسته اصلی آموزه بودا را تشکیل می‌دهد. این چهار حقیقت شریف عبارت اند از :

• 1_ رنج
• 2_ خاستگاه رنج
• 3_ توقف رنج
• 4_ راه توقف رنج

راه اصیل هشتگانه

راه رهایی از رنج در هشت چیز خلاصه می‌شود. راه اصیل هشتگانه که نسخه تجویز بیدار دل (بودا) برای درمان رنج هایی است که موجودات دچار آن هستند خود به سه گروه “بینش ( شامل عوامل هشتگانه دیدگاه درست و نیت درست)، اخلاق مندی (شامل عوامل هشتگانه گفتار درست، کردار درست، معاش درست) و تمرکز روانی (شامل عوامل هشتگانه کوشش درست، اندیشه درست، تمرکز درست) می‌شود.

سوتراها و بودی ستوه

سوتراها به مجموعه نوشته هایی که از سخنان و آموزه های بودا جمع آوری شده است گفته می‌شود.بودی ستوه به کسی می‌گویند که طی مراسمی که در آن جملاتی از سوتراها خوانده می‌شود عهد می‌بندد که باقی عمر خود را صرف کمک به دیگران و آموزه های بودا کنند و تبدیل به بودا شوند. یک جور حکم علما و آخوندهای خودمون رو دارن.

اعتقاد به منجی

یکی از جالب ترین نکات دین بودا، اعتقاد به ظهور منجی یا “میتریه” است که از این جهت شباهت زیادی با ادیان ابراهیمی ( يهوديت، مسیحیت و اسلام) دارد. به عقیده بودایی ها، میتریه بزرگترین بودی ستوه است. اون زنده است ولی نه در این دنیا بلکه در آینده به این دنیا می آید. او هنگامی می آید که دیگر کمتر کسی به تعلیمات بودا توجه می‌کند و آن را به یاد دارد. و هنگام آمدن او اقیانوس ها کوچک تر می‌شوند تا بتواند به قاره های مختلف سفر کند و همه را از تعلیماتش بهره مند کند. بعد آمدن او همه مردم را به زندگی مقدس و نیک هدایت خواهد کرد.

ساختار جهان در بودیسم

“دهارما” قوانین حاکم بر جهان است که شامل رهایی از سمسارا نیز می‌شود. طبق سوتره ها جهان از طبقات مختلف ساخته شده است و هر طبقه از طبقه پایین تر و بالاتر فاصله دارد. در مرکز عالم، جهانی وجود دارد به نام سومرو. در مرکز سومرو کوهی برافراشته شده که قله آن تیز نیست بلکه سرزمینی وسیع و مسطح است.دور تا دور این کوه مرتفع را اقیانوسی در بر گرفته. برو روی آن سرزمین مسطح و پهناور خدایان و موجوادت گوناگونی زندگی می‌کنند که نام آنها در کتاب های بودایی آمده. اقیانوسی که کوه سومرو را در برگفته خود توسط رشته کوه هایی احاطه شده است و آن رشته کوه ها را نیز اقیانوسی در برگرفته و این دایره همینطور بزرگ و بزرگتر می‌شود. آخرین اقیانوس که بزرگترین اقیانوس است چهار قاره بزرگ دارد که یکی از این قاره ها دنیایی است که انسان ها در آن زندگی می‌کنند. این اقیانوس آنقدر بزرگ است که نمی توان بین این قاره ها به راحتی سفر کرد. قاره انسان ها شبیه به مثلثی است که نوک تیز آن به طرف جنوب است. این اقیانوس بزرگ نیز توسط رشته کوهی محاصره شده که پس از آن پایان دنیای سومرو است. در بالای کوه سومرو خدایان زندگی می‌کنند؛ از آن جهت به آنها خدایان می‌گویند که عمر طولانی تری دارند و در دنیایی بهتر زندگی می‌کنند. بزرگی و طول عمر کل جهان نامحدود است؛ یعنی تعداد جهان ها بیشمار و بی نهایت است و آغاز و پایانی برای کل جهان نیست. اما هر جهان کوچک عمر محدودی دارد؛ یعنی هر جهان به وجود می آید، مدتی می ماند و سپس نابود می شود و دوباره به وجود می آید. تنها چیزی که هیچوقت نابود نمی‌شود “نیروانا” است

خدایان

طبقات بالاتر از سومرو مخصوص زندگی خدایان بزرگتر با طول عمر بیشتر است. بیشتر این خدایان خالق نیستند. در یکی از طبقات “برهمای بزرگ” ، خالق جهان سومرو قرار دارد. این برهمای بزرگ خودش از جای بزرگتری آمده است. در واقع در طول زندگی اش در طبقات بالا بخشی از شایستگی خود را از دست داده و به طبقات پایین تر سقوط کرده است. بالاترین جهان مخصوص کسانی ست که بهترین نتیجه را از زندگی خود گرفته اند و “کاراما” خوبی بدست آورده اند. کل هستی خالقی ندارد.

آئین شینتو

آئین باستانی ژاپن است که به معنای راه خدایان است. این آئین ایزد بانوی خورشید به نام “آماتراسو” راه نگهبان سرزمین اجدادی می‌داند و خاندان امپراتوری را از نسل این خدا و تجسم وی میشمارد. هدف آئین شینتو تحقق و تکمیل اراده ی کامی و نیاکان در خانواده‌، جامعه و ملت است. انسان ها مانند کل طبیعت، کودکان کامی هستند. در حدود سال 552 میلادی آموزه های بودایی وارد ژاپن شد و پس از برخورد با شینتو، بسیاری از آموزه های بودا به شینتو منتقل شد. پرستش خدایان ملی و امپراتور و قربانی برای مردگان و وطن پرستی از آداب این آئین است. آئین شینتو در طول تاریخ بارها نوسازی شده. اکنون در ژاپن این آئین در کنار بودا به حیات خود ادامه می‌دهد. آئین شینتو بر خلاف ادیان ابراهیمی کتاب مقدسی ندارد. البته کتاب هایی برای این دین وجود دارد؛ مثل کتاب “کوجیکی” که مهم ترین و قدیمی ترین کتاب مذهبی آئین شینتو است. طبق باور شینتو در ابتدا هیچ چیز نبود و سپس اولین کامی به نام “آمنو مینا کانوشی” خود به خود به وجود آمد. او روح ستاره ی شمالیست. او با دو کامی دیگر به عنوان کامی های خلقت شناخته می‌شوند که کامی های دیگر را به وجود آوردند. دوتا از آن کامی ها “ایزاناگی و ایزانامی” مأمور شدند که با نیزه های خود سرزمین جدیدی خلق کنند. به این ترتیب هشت جزیره به وجود آمد که ژاپن را تشکیل می‌دهند. همچنین “آماتراسو” از چشم چپ یکی از آنها متولد شد. امپراتور های ژاپن از نسل اولین امپراتور هستند که او خود نوه آماتراسو یا الهه خورشید بوده است.

دین تلفیقی

آئین بودا در قرن 8 میلادی کاملا در ژاپن رواج یافت و به طور رسمی پذیرفته شد. در آن زمان بین آئین قدیمی شینتو و بودا لازم شد تلفیقی صورت گیرد. در آن هنگام برخی از روحانیون بودایی اعلام کردند که هر کدام از خدایان شینتو در واقع بودی ستوه بودند و آماتراسو ظهور کامل بودا در ژاپن بوده است. این مکتب را “ریوبو” یعنی شینتوی ترکیبی نامیدند. بدین ترتیب آئین شینتو نوسازی شد و احیا گردید.

نویسنده : (ALCATRAZ (@KamuiSharingan